Niedawno w Irlandii potwierdzono dziewięć przypadków listeriozy, z czego jeden zakończył się śmiercią. Źródłem zakażenia prawdopodobnie były gotowe posiłki marki Ballymaguire Foods, które zostały wycofane z obrotu. To wydarzenie przypomina, że choroba, choć rzadko występuje, może być bardzo niebezpieczna - szczególnie dla osób o obniżonej odporności.
Skąd bierze się listerioza?
Wywołuje ją bakteria Listeria monocytogenes. Występuje ona powszechnie w środowisku - w glebie, wodzie, a także w niepasteryzowanym mleku i jego przetworach, w surowym mięsie oraz w gotowych produktach spożywczych. Jej wyjątkowość polega na tym, że potrafi namnażać się nawet w lodówce.
Kto jest najbardziej zagrożony?
U większości zdrowych osób zakażenie przebiega łagodnie - pojawia się gorączka, bóle mięśni, czasem biegunka, a objawy mijają po kilku dniach. Jednak u osób z osłabionym układem odpornościowym choroba może przerodzić się w formę inwazyjną, prowadzącą do sepsy lub zapalenia opon mózgowych.
Szczególnie narażeni są:
- seniorzy,
- kobiety w ciąży,
- noworodki,
- osoby chore na cukrzycę, nowotwory, HIV, przewlekłą niewydolność nerek,
- pacjenci po przeszczepach lub w trakcie leczenia immunosupresyjnego,
- osoby nadużywające alkoholu.
W tych grupach śmiertelność może sięgać nawet 30%.
Objawy groźnej postaci choroby
Okres wylęgania listeriozy inwazyjnej zwykle wynosi od 1 do 2 tygodni, ale może trwać nawet 3 miesiące. Do objawów należą wysoka gorączka, silne bóle mięśni, objawy sepsy oraz zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. U kobiet w ciąży choroba bywa niemal bezobjawowa, jednak może prowadzić do poronienia, przedwczesnego porodu lub ciężkich infekcji noworodka.
Listerioza w Polsce
To rzadka choroba - w 2023 roku odnotowano 75 przypadków. Mimo to statystyki pokazują, że w ostatniej dekadzie liczba zachorowań w kraju wzrosła o ponad 50%.
Jak się chronić?
Aby zmniejszyć ryzyko zakażenia:
- dokładnie myj ręce, owoce i warzywa,
- gotuj mięso, drób i warzywa do temperatury minimum 75°C,
- oddzielaj produkty surowe od gotowych do spożycia,
- dezynfekuj powierzchnie i narzędzia kuchenne po kontakcie z surową żywnością,
- utrzymuj w lodówce temperaturę od 0 do 5°C,
- resztki posiłków schładzaj szybko i spożywaj w ciągu doby.
Listerioza nie jest powszechna, ale jej skutki mogą być dramatyczne, zwłaszcza u osób wrażliwych. Proste zasady higieny i bezpiecznego przechowywania żywności w dużym stopniu chronią przed zachorowaniem.
źródło zdjęcia: pexels
Kamila Kopytiuk
