Pacjenci zyskają bezpośredni dostęp do trzech kluczowych specjalistów: psychologa, optometrysty i lekarza medycyny sportowej. Wszystko bez konieczności uzyskiwania skierowania od lekarza rodzinnego. To długo wyczekiwana zmiana, która ma przyspieszyć diagnostykę, odciążyć podstawową opiekę zdrowotną i ułatwić Polakom korzystanie z niezbędnych świadczeń.
Nowelizacja ustawy: koniec z niepotrzebną biurokracją
5 sierpnia 2025 roku Sejm przyjął nowelizację ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Najważniejsza zmiana dotyczy art. 57, który znosi obowiązek skierowań do: psychologa, optometrysty oraz do lekarza medycyny sportowej.
Dodatkowo, optometryści zatrudnieni w placówkach współpracujących z NFZ otrzymali nowe uprawnienie – mogą wystawiać skierowania do okulisty. To znaczące ułatwienie dla pacjentów z problemami wzrokowymi, którzy dotychczas musieli przechodzić przez dodatkowy etap wizyty u lekarza POZ.
Mniej formalności, szybsza pomoc
Obowiązek uzyskiwania skierowania do specjalistów często wydłużał proces leczenia, generując niepotrzebne kolejki u lekarzy rodzinnych. W wielu przypadkach skierowanie było tylko formalnością, ponieważ lekarz POZ nie miał wpływu na dalszą diagnostykę.
Teraz pacjenci zaoszczędzą sporo czasu - ponieważ od teraz sami będą decydować, kiedy zgłosić się do specjalisty. Nowe regulacje, to również odciążenie POZ, gdyż lekarze rodzinni zyskają więcej czasu na opiekę nad pacjentami wymagającymi kompleksowej diagnostyki. I chyba najważniejsze - zmiany powinny wpłynąć na kolejki do lekarzy, które będą krótsze. Zniesienie dodatkowego etapu w ścieżce pacjenta może przyspieszyć dostęp do leczenia.
Psycholog bez skierowania
Problemy psychiczne, zwłaszcza wśród młodych ludzi, wymagają szybkiej reakcji. Według danych GUS z 2024 roku, 31% Polaków zgłaszało objawy depresji lub zaburzeń lękowych, a ponad połowa z nich nie otrzymała specjalistycznej pomocy.
Nowe przepisy mają to zmienić i dlatego pacjenci nie będą już musieli tłumaczyć się przed lekarzem POZ, by dostać skierowanie. To istotne, bo w przypadku kryzysu psychicznego czas odgrywa kluczową rolę. Efekty są oczywiste - łatwiejszy dostęp do psychologa może pomóc wcześniej wykrywać problemy emocjonalne.
Warto jednak pamiętać, że porada psychologiczna to nie to samo co psychoterapia. Ta druga nadal wymaga skierowania od psychiatry.
Medycyna sportowa nie tylko dla zawodowców
Zniesienie skierowań do lekarza medycyny sportowej, to dobra wiadomość nie tylko dla zawodowych sportowców, ale też dla dzieci, młodzieży i aktywnych dorosłych.
Młodzi sportowcy nie będą musieli czekać na wizytę u lekarza POZ, by dostać zaświadczenie do klubu. Zmiany pozwolą również na profilaktykę urazów, a więc regularne kontrole u specjalisty, które mogą zmniejszyć ryzyko kontuzji.
Optometrysta z nowymi uprawnieniami
Nowe przepisy będą dotyczyć również optometrystów, którzy odgrywają coraz większą rolę w diagnostyce wad wzroku. Od 2025 roku:
W 2024 roku w Polsce pracowało już ponad 1800 optometrystów, a ich rola w systemie ochrony zdrowia stale rośnie. Nowe przepisy mogą przyczynić się do lepszej profilaktyki chorób oczu i odciążenia okulistów.
Ustawa zacznie obowiązywać 14 dni po publikacji w Dzienniku Ustaw. Biorąc pod uwagę datę głosowania tj. 5 sierpnia 2025 r., nowe zasady najprawdopodobniej zaczną funkcjonować pod koniec sierpnia lub na początku września 2025 roku.
R.B.
